Od 1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która zakłada zmianę dotychczasowego systemu świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów.
Z dniem 1 stycznia 2024 r. zostały wprowadzone nowe świadczenie – świadczenie wspierające oraz zmienione zostaną warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie pielęgnacyjne od stycznia 2024 r.
Od stycznia 2024 r. obowiązują dwa rodzaje świadczenia pielęgnacyjnego:
- osoby, które nabyły lub nabędą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do 31.12.2023 r. uzyskają możliwość wybrania, czy chcą pozostać na „starych zasadach”, czy ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne na „nowych zasadach”,
- osoby ubiegające się o świadczenie pielęgnacyjne od stycznia 2024 r. nie mają możliwości wyboru – obowiązują ich wyłącznie „nowe zasady” (nie dotyczy opiekunów, którzy kontynuują pobieranie świadczenia rozpoczęte przed 31.12.2023 r. w związku z wygaśnięciem orzeczenia).
Ustawodawca przewidział więcej uprawnień dla osób korzystających z „nowych zasad”, lecz w momencie ukończenia 18 roku życia przez osobę z niepełnosprawnością nad którą sprawowana jest opieka, traci się prawo do świadczenia i nie będzie ono już wypłacane. Pełnoletnia osoba z niepełnosprawnością może się ubiegać o świadczenie wspierające. Klienci, którzy pozostają na „starych zasadach” dysponują możliwością pobierania świadczenia pielęgnacyjnego po ukończeniu 18 roku życia przez osobę z niepełnosprawnością pod warunkiem, że:
- nie korzysta ona ze świadczenia wspierającego,
- wniosek o świadczenie pielęgnacyjne zostanie złożony w terminie 3 miesięcy licząc od dnia wydania orzeczenia w przypadku zakończenia ważności orzeczenia i wydania nowego orzeczenia (ważne jest aby wniosek o nowe orzeczenie został również złożony w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia).
Przykład:
Syn pobiera świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaną opieką nad 80-letnim ojcem. Ojciec posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności ważnym do V 2025. Świadczenie pielęgnacyjne dla syna przyznane jest do V 2025 r. Aby kontynuować pobieranie świadczenia na „starych zasadach” należy złożyć wniosek w Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności o wydanie nowego orzeczenia w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia tj. do końca VIII 2025 , a następnie w terminie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia wniosek o świadczenie pielęgnacyjne w Ośrodku Pomocy Społecznej.
Świadczenie pielęgnacyjne na "starych zasadach":
Osoby, które nabyły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do 31.12.2023 r.:
- w dalszym ciągu będą korzystały ze świadczenia pielęgnacyjnego na dotychczasowych zasadach,
- będą mogły pobierać świadczenie pielęgnacyjne, pomimo ukończenia przez osobę niepełnosprawną 18 roku życia,
natomiast nie będą mogli:
- podjąć zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- kontynuować pobierania świadczenia, jeżeli pełnoletnia osoba z niepełnosprawnością ubiega się o świadczenie wspierające,
- korzystać z kilku świadczeń łącznie (pobierać świadczenie na więcej niż jedną osobę z niepełnosprawnością).
Świadczenie pielęgnacyjne obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. na „nowych zasadach”
Świadczenie pielęgnacyjne na „nowych zasadach” przysługuje:
- matce albo ojcu,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o:
- znacznym stopniu niepełnosprawności,
- niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (osoba z niepełnosprawnościami po ukończeniu pełnoletności ma uprawnienia do ubiegania się o świadczenie wspierające) tzw. pkt 7 i 8 na orzeczeniu „wymaga”.
Według nowych zasad osoba sprawująca opiekę może:
- pracować lub podejmować inną pracę zarobkową,
- mieć ustalone m.in. prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego,
- pobierać podwyższone o 100% świadczenie na drugie i każde kolejne dziecko, nad którym sprawuje opiekę legitymujące się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności (należy złożyć wniosek o podwyższoną kwotę świadczenia),
Opiekunowie osób z niepełnosprawnością na „nowych zasadach” mogą podejmować zatrudnienie. Warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na „nowych zasadach” jest sprawowanie opieki nad osobą z niepełnosprawnością. Podejmując zatrudnienie kwota świadczenia pielęgnacyjnego nie jest pomniejszana. Nie ma też limitu osiągniętego dochodu z tytułu zatrudnienia przez opiekuna.
WAŻNE!
Osoba, która złoży od stycznia 2024 r. rezygnację z wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego na „starych zasadach” nie będzie mogła ponownie do nich powrócić.